NIEUW
Vergelijk de notariskosten voor het opstellen van een samenlevingscontract (al dan niet met 2 testamenten) op onze pagina
Notaristarieven vergelijken
Moet je iets weten van juridische kwesties als je een samenlevingscontract sluit?
Nee, dat is nergens voor nodig. Je laat het contract door een notaris opstellen en die zal op eventuele juridische kwesties letten.
Je kunt deze pagina dus met een gerust hart overslaan. We schrijven de tekst hier alleen voor de, schaarse, liefhebbers van meer juridische informatie.
Je kunt deze pagina dus met een gerust hart overslaan. We schrijven de tekst hier alleen voor de, schaarse, liefhebbers van meer juridische informatie.
Is een samenlevingscontract hetzelfde als een samenlevingsovereenkomst?
Ja. De meeste mensen spreken over "contract". Dat doen hier dus ook. Maar een contract is hetzelfde als een overeenkomst. Als wij hier en daar over "samenlevingsovereenkomst" spreken, bedoelen we dus precies hetzelfde.
Is een samenlevingscontract alleen geldig tussen de partners, of zijn ook andere mensen of instanties aan het contract gebonden?
Hoofdregel van contracten is dat alleen degenen die het contract sluiten eraan zijn gebonden. Dat is logisch. Stel: jij sluit een contract met ons waarin staat dat een goede vriend van jou aan ons € 1.000 zal betalen. Als wij dan bij jouw vriend langsgaan om het geld op te halen, dan zal die hoogstwaarschijnlijk zeggen: "Ik heb er niets mee te maken wat jullie hebben afgesproken en ik betaal dus niets." En dan heeft hij groot gelijk.
Je kunt in een samenlevingscontract afspreken dat één van de partners alle schulden betaalt. (Zo'n afspraak wordt nogal eens gemaakt bij het einde van de samenwoning.) Maar bedenk je dan wel dat de schuldeiser met zo'n onderlinge afspraak niets te maken heeft. Als de bank aan jou € 1.000 heeft uitgeleend, dan zul jij dat geld aan de bank moeten terugbetalen. Jij kunt wel met jouw partner afspreken dat jouw partner de bank terugbetaalt, maar de bank heeft daar niets mee te maken. De bank komt dus gewoon bij jou het geld halen.
Wil je toch dat de schuld ook juridisch overgaat op jouw partner, dan zal in dit voorbeeld de bank daarmee moeten instemmen (en jou officieel ontslaan uit jouw aansprakelijkheid voor de schuld). Hoewel de hoofdregel dus is dat anderen (ook instanties) niets te maken hebben met wat jullie onderling afspreken, zijn er wel wat uitzonderingen op die regel. Het gaat dan om situaties waarbij bijvoorbeeld de belastingdienst of de pensioenverzekeraar al op voorhand heeft aangegeven: als mensen een samenlevingscontract sluiten met als inhoud zus en zo, dan krijgen ze daardoor recht op X en Y. Zie hierover ook de pagina's pensioenrechten en belastingen, erfbelasting.
Je kunt in een samenlevingscontract afspreken dat één van de partners alle schulden betaalt. (Zo'n afspraak wordt nogal eens gemaakt bij het einde van de samenwoning.) Maar bedenk je dan wel dat de schuldeiser met zo'n onderlinge afspraak niets te maken heeft. Als de bank aan jou € 1.000 heeft uitgeleend, dan zul jij dat geld aan de bank moeten terugbetalen. Jij kunt wel met jouw partner afspreken dat jouw partner de bank terugbetaalt, maar de bank heeft daar niets mee te maken. De bank komt dus gewoon bij jou het geld halen.
Wil je toch dat de schuld ook juridisch overgaat op jouw partner, dan zal in dit voorbeeld de bank daarmee moeten instemmen (en jou officieel ontslaan uit jouw aansprakelijkheid voor de schuld). Hoewel de hoofdregel dus is dat anderen (ook instanties) niets te maken hebben met wat jullie onderling afspreken, zijn er wel wat uitzonderingen op die regel. Het gaat dan om situaties waarbij bijvoorbeeld de belastingdienst of de pensioenverzekeraar al op voorhand heeft aangegeven: als mensen een samenlevingscontract sluiten met als inhoud zus en zo, dan krijgen ze daardoor recht op X en Y. Zie hierover ook de pagina's pensioenrechten en belastingen, erfbelasting.
Nog een uitzondering op de regel: het derdenbeding
Zoals we hierboven al uitlegden, zijn anderen ("derden") niet gebonden aan wat jullie samen afspreken in een samenlevingscontract. Zij kunnen normaal gesproken geen voordeel hebben en geen nadeel van jullie afspraken.
In de wet is echter wel een speciale mogelijkheid opgenomen dat jullie in een overeenkomst een zogenaamd "derdenbeding" kunnen opnemen, waarin je onderling iets afspreekt ten behoeve van een derde. Die derde kan er voor kiezen om die afspraak al dan niet te aanvaarden, maar is de afspraak (het derdenbeding) eenmaal aanvaard, dan geldt het ook.
In samenlevingscontracten wordt deze constructie nog wel eens gebruikt om stiefkinderen of meerderjarige eigen kinderen bepaalde rechten te geven tegenover beide (stief)ouders.
Denk niet al te veel na over dit soort ingewikkelde kwesties. Zonodig zal de notaris er wel aan denken om zo'n bepaling op te nemen.
In de wet is echter wel een speciale mogelijkheid opgenomen dat jullie in een overeenkomst een zogenaamd "derdenbeding" kunnen opnemen, waarin je onderling iets afspreekt ten behoeve van een derde. Die derde kan er voor kiezen om die afspraak al dan niet te aanvaarden, maar is de afspraak (het derdenbeding) eenmaal aanvaard, dan geldt het ook.
In samenlevingscontracten wordt deze constructie nog wel eens gebruikt om stiefkinderen of meerderjarige eigen kinderen bepaalde rechten te geven tegenover beide (stief)ouders.
Denk niet al te veel na over dit soort ingewikkelde kwesties. Zonodig zal de notaris er wel aan denken om zo'n bepaling op te nemen.
Als we samen een samenlevingscontract opstellen, zonder notaris, is dat dan geldig?
Ja, in theorie zou je zelfs mondeling, met z'n tweeën, een samenlevingscontract kunnen sluiten. Probleem daarvan is dat achteraf, als er problemen komen, meestal niet meer te bewijzen is wat er is afgesproken, maar geldig is zo'n contract wél.
Ook als je samen een schriftelijk samenlevingscontract opstelt is dat gewoon geldig (en zit je er dus aan vast!).
Probleem van zelf gesloten contracten is dat ze niet worden geaccepteerd door de Belastingdienst en door de pensioenverzekeraars. Die eisen een notarieel samenlevingscontract, dus een door een notaris opgesteld contract.
Bijkomend voordeel van dat notariële contract is dat je er van kunt uitgaan dat alles juridisch klopt (en als het niet blijkt te kloppen de notaris daarop kunt aanspreken).
Ook als je samen een schriftelijk samenlevingscontract opstelt is dat gewoon geldig (en zit je er dus aan vast!).
Probleem van zelf gesloten contracten is dat ze niet worden geaccepteerd door de Belastingdienst en door de pensioenverzekeraars. Die eisen een notarieel samenlevingscontract, dus een door een notaris opgesteld contract.
Bijkomend voordeel van dat notariële contract is dat je er van kunt uitgaan dat alles juridisch klopt (en als het niet blijkt te kloppen de notaris daarop kunt aanspreken).